کارت ملی هوشمند که جایگزین کارت ملی قدیمی شده است توسط سازمان ثبت احوال کشور تولید شده که نوعی کارت دیجیتالی محسوب میشود که مهمترین مدرک شناسایی و کارت هویتی هر ایرانی که بالای ۱۵سال است می باشد و هر کجا که نیاز به اطلاعات هویتی صاحب کارت باشد، افراد میتوانند کارت ملی خود را ارائه دهند و به صورت دیجیتالی شناسایی شوند.
در کارت ملی های قدیمی عمل تصدیق هویت توسط عکس صاحب کارت و مهر مخصوصی که روی آن خورده بود انجام میشد و کارت ملی هوشمند هم روال مشابه این را دارد با این تفاوت که تنها به عکس محدود نمیشود و اطلاعات بیومتریکی صاحب کارت (اثرانگشت و امضای دیجیتال) که روی کارت قرار دارد ، هنگام مراجعه به مرکزی که مجهز به حسگر اثرانگشت هست شناسایی میشود. اطلاعات بیومتریک مشخص کننده مالکیت شخص متقاضی خدمت نسبت به کارت ملی ارائه شده می باشند و به این ترتیب امکان جعل هویت به حداقل میرسد.
پیگیری مفقودی
بیشتر یافته های پست در سراسر کشور متعلق به کارت ملی هوشمند است که بالاترین آمار را در بین مدارک گمشده و پیدا شده به خود اختصاص داده است. علت عمده آن مربوط به جاگذاشتن کارت ملی در بانکها ، ادارات و… می باشد. پیشنهاد می شود در چنین مراجعاتی که به ادارات و مکانهای مختلف داریم باید مراقب گم شدن کارت ملی خود باشیم.حال در صورت مفقودی کارت ملی اولین اقدامی که باید صورت بگیرد، پیگیری مدرک از سایت پست یافته و ثبت احوال است تا از پیدا شدن یا نشدن مدرک گمشده خود مطلع شویم.
پیگیری کارت ملی مفقود شده از طریق پست در سامانه پست یافته انجام میشود که با وارد کردن شماره ملی و یا نام و نام خانوادگی ونام پدر استعلام گرفته میشود و برای پیگیری از طریق ثبت احوال هم به بخش خدمت الکترونیک سایت رفته و در قسمت مربوطه مشخصات کارت ملی گمشده را در آن قسمت جستجو می کنیم. از این طریق، شما میتوانید بفهمید که کارت ملی هوشمند گم شده شما، به اداره پست یا ثبت احوال تحویل داده شده است و یا اینکه کماکان مفقود می باشد.
عواقب گم شدن کارت ملی
اگرچه با هوشمند شدن کارت های ملی جدید امکان سوءاستفاده از آن ها به مراتب کمتر شده است اما همواره دو نکته در این مورد وجود دارد ، نخست آنکه در بیشتر مراکز هنوز تجهیزات لازم یا دستگاههای هوشمند مربوطه را در اختیار ندارند که در چنین وضعیتی احراز هویت افراد براساس اسم و فامیل و عکس صورت میگیرد. بنابراین تا زمان فراگیر شدن مکانیزم احراز هویت به صورت دیجیتالی موضوع سوءاستفاده و تخلفات ناشی از گم شدن یا سرقت مدارک هویتی کماکان به قوت خود باقی است. دومین نکته ای که همواره افراد سودجو برای مقاصد مختلف از آن سوءاستفاده میکنند درج اطلاعات صاحبان مدارک می باشد که عمدتا به طور کامل برروی کارت ملی درج شده است.
نمونه مواردی از سوءاستفاده های مرسوم از کارت ملی های گم شده یا سرقت شده به شرح ذیل می باشد:
پاس کردن چک
آزادکردن زندانی
گرو گذاشتن
خرید سیمکارت
خرید داروهای خاص
انداختن در صحنه جرم (مثل سرقت یا قتل)و…
آگهی مفقودی کارت ملی هوشمند
هرچند ثبت و چاپ آگهی مفقودی کارت ملی در روزنامه کثیرالانتشار الزام قانونی برای درخواست المثنی کارت ملی ندارد اما سند محکمی برای تبرئه شدن صاحب آن از سوء استفاده های احتمالی به حساب می آید و مورد تایید مراجع قضایی می باشد.به همین دلیل درصورت گم شدن مدارک خود بهتر است ابتدا جهت ثبت و چاپ آگهی مفقودی آن اقدام نمایید تا پیشگیری های لازم در خصوص خطرات ناشی از سوءاستفاده های احتمالی مدارکتان صورت گیرد.